Neki mi zamjeraju što previše pišem o jezerima. A ja smatram da su uz more i planine, jezera skriveni adut našeg turizma. Mada, neka jezera idu uz planine, pa je teško reći ko je veći i značajniji. Svako jezero je specifično i na svoj način lijepo i interesantno.
Bukumirsko jezero se nalazi pedesetak kilometara sjeverno od Podgorice i, na zadovoljstvo onih koji vole da “pogledaju” prirodu ako do nje mogu da se dovezu, do njega se stiže asfaltiranim putem. Dio puta kroz Kuče je rekonstruisan a ostatak je u pristojnom stanju. Oprez zbog širine puta i krivina, nije na odmet.
Bukumirsko jezero se nalazi u podnožju Kučkih planina i od njega se pruža savršen pogled na njih, posebno ako se gleda preko jezera. To je jedan od najforografisanijih motiva prirode kod nas.
Prostor oko jezera je idealan za kampovanje. Često ga koriste, kako organozovana planinarska društva, tako i pojedinci, jer se u ovom planinskom masivu nalazi više od 20 vrhova visine preko 2000 metara.
Jezero se nalazi na 1.443 m nadmorske visine. Nije preveliko, ali je relativno duboko. Dugo je 210 , široko 130 a duboko čak 17 metara . No, i pored toga, veoma je prijatno za kupanje. Tako bar kažu oni koji su probali.
Brojne legende se ispredaju o ovom jezeru. Kako o tome kako je nastalo, o tome po kome je dobilo ime, tako i o nestanku naroda po kojem je jezero dobilo ime. Previše je to legendi za ovaj blog, pa ću ukratko. Jezero je dobilo naziv po neslovenskom, nomadskom narodu koji je u davna vremena živio na obalama ovoga jezera. Pretpostavljate da se narod zvao Bukumiri. U jezeru je živio zmaj koji je mještanima pravio probleme, te oni odluče da ga se otarase. Zapalili su gomilu drveća na stijeni iznad jezera i kada se stijena usijala od toplote, obrušili su je u jezero koje je od toplote proključalo. Iz jezera je iskočio čovjek na bijelom konju koji je bacio kletvu na Bukumire. Prokleo ih je da se međusobno istijebe. Vremenom se kletva obistinila i oko jezera je ostalo samo kamenje.
Ne mora se peti na vrhove da bi se vidjeli idilični pejzaži sa katunima koji pokušavaju da se održe i u ovim vremenima. U okolini jezera, ako se malo protegnu noge, zadivi nas ovakav pogled.
Podgoričani bi trebali bolje da upoznaju prirodne ljepote koje se nalaze u njihovom okruženju. Bukumirsko jezero i Kučke planine su pri vrhu liste. Ko nije oran za planinarenje, knjigu i krparicu pod mišku, pa u hladovinu.
Daleki potomak zmaja koji je povremeno noću izlazio iz vode i, po legendi, prepadao Bukumire, a kasnije posredno kumovao njihovom nestanku, i dalje živi u jezeru. Zove se Tritorus montenegrinus, iliti, endemični daždevnjak. Nisam ga vidjela, ali možda vi budete bolje sreće. 🙂
Prelijepo.
Nedavno sam otkrio blog, hvala Jasni na ovako dragocjenim darovima.
Što se tiče legende o Bukumirskm jezeru, prenosim njenu integralnu verziju iz čitanke za 6. razred osnovne škole (iz doba SFRJ), čiji primjerak posjedujem, a koja se u bitnom podudara sa usmenim predanjem koje su sačuvali moji Kuči:
,,U planini Momonjevu (Crna Gora) ima jedno jezero u kome su, veli se, živjeli nečastivi, pa bi svakog umorili ko bi u stanu (bačiji) blizu jezera noćio.
Jednom se dogovore dva Bukumira da prenoće u stanu i da vide šta će s njima biti, ali kad legnu, ture jedan drugom noge u nogavice od pelengira.
U gluvo doba noći dođu nečastivi u njihov stan i ne
mogahu razumjeti kako su dvije glave s jednim trupom, pa
zato pozovu svog starješinu – Domišljana ispod (vrha) Karimana, koji je
bio dobar domišljan, da im objasni. On dođe i, poslije
podužeg razgledanja, reći će:
Ne mogu znati kakvo je ovo čudovište, a šta bi
nas moglo da zatre, znam. Da se digne narod i da naloži
vatru na ona dva krša što su se u strani nadnijeli nad jezerom, pa kad se stijena usija, da je odgurne dolje u jezero, svi bi nečastivi poginuli.
Bukumiri su to dobro zapamtili, pa čim svane, odu u
svoje pleme i ispričaju im svoj doživljaj, i šta im valja
činiti da se od nečastivih oslobode.
Ko je god mogao sjekiru ponijeti krene se na krš i
svu goru isijeku i zapale. Kad se kamen bješe užario, prljevima ga potiskoše i niz strmen se stropošta u jezero.
Sva voda namah krvavo provre od izginulih nečastivih. U
tome iskoči iz jezera jedan starac, pa navapi k nebu:
– Bukumiri, krvav nož među vas pao!
U tome ga i nestane.
Bukumiri se potom pokupe na jednu kosu i sjednu da
se odmore i počaste. Ali se tu zavade i trista ih izgine.
Ono što je ostalo raseli se po svijetu.
”
Što se tiče Bukumira, oni su se zaista raselili na razne strane, kao i mnoga starosjedjelačka plemena ilirskog porijekla (Ćušari, Kakarići itd.), potisnuti od slovenskih doseljenika – u Kučima je vjekovima u najvećoj ekspanziji bilo bratstvo Drekalovića, čiji sam i ja izdanak, koji su vremenom ,,zauzeli” praktično cijelu teritoriju današnjih Kuča.
Jedni od potomaka Bukumira su Lalovići u Bratonožićima (selo Nožica) – bar tako sami Lalovići tvrde.
I još da pomenem da jezero jeste bilo dom endemske vrste daždevnjaka – tritona, koja vrsta je (izvjesno uslijed vještačkog poribljavanja) u potpunosti izumrla prije oko dvadeset godina. U plićak su ljeti izlazili manji primjerci, dužine oko petnaestak centimetara. Bili su isključivo vodene životinje, mrki, sa spoljnim razgranatim škrgama, i sa pljosnatim repom…